Ομοιοπαθητική & Οδοντιατρική
Ο άνθρωπος από τα πρώτα βήματά του σαν κοινωνική οντότητα συνειδητοποίησε την ανάγκη της πρόληψης και καταπολέμησης των διαφόρων ασθενειών με κάθε μέσο. Έτσι γεννήθηκε η Ιατρική και ο βασικός της κλάδος, η θεραπευτική, στα πλαίσια της οποίας άρχισαν να εφαρμόζονται διάφορες μέθοδοι που περιστρέφονταν πάντα γύρω από δύο αντίθετες υποθέσεις – αρχές.
Η πρώτη αναφέρει ότι η ασθένεια οφείλεται σε μια τυχαία εξωτερική επιρροή. Είναι το αποτέλεσμα μιας εξωτερικής αιτίας και η θεραπεία επιδιώκει να μειώσει τις συνέπειες, παρεμποδίζοντας και παρακωλύοντας την εκδήλωση, ενώ ταυτόχρονα αντικρούει και καταστέλλει την αιτία. Είναι η αρχή πάνω στην οποία στηρίζεται η καθιερωμένη θεραπευτική.
Η δεύτερη αναφέρει ότι η ασθένεια είναι η έκφραση μιας εσωτερικής ή ενδογενούς δραστηριότητας σε συνδυασμό με τις διάφορες επιρροές της ζωής. Σε αυτήν στηρίζεται η κλασσική Ομοιοπαθητική θεραπευτική. Ποια όμως είναι η αλήθεια; Μπορεί και οι δύο υποθέσεις να είναι σωστές; Ποιες είναι αλήθεια οι ωφέλειες που έχουμε από τις παρεμβάσεις αυτών των θεραπευτικών;
Αναμφίβολα μεταξύ των περισσοτέρων διαδεδομένων χρόνιων παθήσεων που αποτελούσαν και εξακολουθούν να αποτελούν μάστιγες του ανθρωπίνου γένους, είναι η τερηδόνα και οι παροδοντοπάθειες. Και για τις δυο γνωρίζουμε πάρα πολλά σχετικά με την πιθανή αιτιολογία και παθογένεια τους. Δυστυχώς όμως ενώ η πρόληψη ή η ανακοπή της αύξησης τους φαίνεται να είναι σχετικά εύκολη και δυνατή, βρισκόμαστε μάρτυρες της σταδιακής διόγκωσης των στατιστικών συχνότητάς τους. Γιατί;
Στην Οδοντιατρική από την αποχή του Charles Allen, του πρώτου που έγραψε την πρώτη οδοντιατρική εργασία στην Αγγλική γλώσσα το 1685 μέχρι σήμερα, άπειρα έχουν γραφτεί σχετικά με τα δύο αυτά σοβαρότατα προβλήματα της στοματικής κοιλότητας. Παρ’ όλα αυτά όμως το πρόβλημα παραμένει και αυτό βεβαίως γιατί η επιστημονική σκέψη που έχει δομηθεί πάνω στην πρώτη αρχή, στρέφει την προσοχή της στην αντιμετώπιση γενικά οποιασδήποτε πάθησης χωρίς βεβαίως να εξαιρούνται και οι στοματικές, σαν να οφείλονται κατά κανόνα σε τοπικά μόνο δρώντα αίτια, εξακολουθώντας συστηματικά να αγνοεί τον παράγοντα εκείνο που παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση μιας πάθησης και στη διαμόρφωση της κλινικής της εικόνας και που δεν είναι άλλος απ’ αυτόν που πρώτος υποπτεύθηκε ο Ιπποκράτης και ονόμασε ιδιοσυστασία ή ιδιοσυγκρασία , ο σοφός λαός μας απεκάλεσε κράση, ο Hahnemann στηρίχθηκε σ’ αυτόν και δημιούργησε ένα ολόκληρο θεραπευτικό σύστημα, αυτό της κλασσικής Ομοιοπαθητικής και ο οποίος αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της δεύτερης υπόθεσης – αρχής της θεραπευτικής.
Είναι κοινή διαπίστωση σε όλους μας ότι υπάρχουν άτομα τα οποία αν και παραμελούν την στοματική τους υγιεινή, έχουν σχετικά καλή στοματική υγεία, ενώ αντίθετα υπάρχουν άτομα τα οποία επιμελούνται σχολαστικά το στόμα τους και αντιμετωπίζουν προβλήματα. Αυτό θα λέγαμε και για τις επουλίδες κύησης που εμφανίζονται μόνο σε μερικές έγγυες γυναίκες ή την δυσμηνορροϊκή ουλίτιδα σε ορισμένα μόνο νεαρά κορίτσια κλπ. Γιατί;
Η σύγχρονη Βιολογία μας διδάσκει πως ενώ το κύτταρο αποτελεί την μονάδα της ζωής, ο οργανισμός αποτελεί την μονάδα της αυτοτελούς οργάνωσης. Ένα άτομο δεν είναι απλά ένα άθροισμα γονιδίων, αλλά αποτελεί μια σύνθετη ενότητα. Οι γονιδιακές αλληλεπιδράσεις, η ποικιλία των γονιδιακών μορφών, οι επιδράσεις του περιβάλλοντος και οι διάφοροι παράγοντες μεταβλητότητας δημιουργούν ένα μοναδικό γονιδιακό συνδυασμό για κάθε άτομο. Μέσα στο ίδιο είδος δεν υπάρχουν δυο παρόμοια άτομα, είτε πρόκειται περί ανθρώπων, είτε περί ζώων ή φυτών.
Μπορούμε επομένως να πούμε ότι κάθε άτομο έχει την δική του βιολογική προσωπικότητα που το ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα μέλη του είδους του, με αποτέλεσμα και ο αμυντικός του μηχανισμός να είναι διαφορετικός.
Δεν υπάρχουν δυο ίδιοι αμυντικοί μηχανισμοί (με την ευρύτητα του όρου) σε οργανισμούς του ίδιου είδους. Άρα ο κάθε οργανισμός αντιδρά με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο προς όλες τις βλαπτικές επιδράσεις που δέχεται και επομένως παρουσιάζει την δική του ιδιαίτερη διαταραχή (ασθένεια).
Επομένως αν δεχθούμε αυτή την αρχή, όπως άλλωστε θα οφείλαμε, θα πρέπει να δεχθούμε και στη θεραπευτική την ιδέα της εξατομίκευσης της κάθε περίπτωσης. Αυτή η ιδέα όμως είναι αποδεκτή τόσο στην κλασσική Ομοιοπαθητική όσο και στην Οδοντιατρική.
Είναι δυνατόν να κατασκευασθούν οδοντικές προσθέσεις τόσο κινητές όσο και ακίνητες ή ορθοδοντικά μηχανήματα χωρίς να είναι μοναδικά για τον κάθε ασθενή που η ταυτοποίησή τους να γίνεται με νούμερα, όπως στα υποδήματα ή τα έτοιμα ενδύματα; Ποτέ και σε καμία περίπτωση. Ακόμα και στις εμφράξεις δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν δύο όμοιες στο ίδιο στόμα και από τον ίδιο γιατρό. Τότε γιατί να υπάρχουν οξείες κυρίως φλεγμονές στην στοματική κοιλότητα που να χρειάζονται την ίδια φαρμακευτική αγωγή;
Ένα οξύ οδοντοφατνιακό απόστημα που διαμορφώθηκε από μόνο του σε κάποιο δόντι, είναι η ίδια νοσολογική οντότητα με μία λοίμωξη που δημιουργήθηκε μετά από μια δύσκολη εργώδη εξαγωγή; Βεβαίως όχι. Γιατί όμως αντιμετωπίζονται και οι δύο περιπτώσεις με τον ίδιο σχεδόν πάντα στερεότυπο τρόπο;
Είναι δυνατόν, οποιοδήποτε μέσο και αν χρησιμοποιηθεί να αναχαιτίσει μια εκφυλιστική παραδοντοπάθεια, να αγνοείται ο ιδιοσυστασιακός παράγοντας;
Οι μαρτυρίες επιφανών ερευνητών για το ότι θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι απόψεις σε ότι αφορά την παθογένεια και την αντιμετώπιση των στοματικών τουλάχιστον παθήσεων γίνονται όλο και περισσότερες. Ο Ray Williams ,καθηγητής στο τμήμα Περιοδοντολογίας στο Πανεπιστήμιο της North Carolina, Chapel Hill στις ΗΠΑ και αναπληρωτής καθηγητής και διευθυντής στο τμήμα Περιοδοντολογίας του Harvard αναφέρει: ΄΄ Ο ρόλος της αμυντικής ικανότητας του ξενιστή στη παθογένεια της περιοδοντικής νόσου γίνεται ολοένα και περισσότερο κατανοητός και σημαντικός. Είναι πλέον προφανές ότι τα υπεύθυνα βακτήρια ενεργοποιούν τον αμυντικό μηχανισμό, ο οποίος με τη σειρά του δίνει το έναυσμα σε μία σειρά από ποικίλους ανοσολογικούς και φλεγμονώδεις παράγοντες, ώστε να προστατεύουν τον οργανισμό από την βακτηριακή προσβολή…΄΄
Ο Rene Dupos στο βιβλίο του Mirage of Health συμπληρώνει:
΄΄ Παρά τις τρομακτικές προσπάθειες η αιτία του καρκίνου, της αρτηριοσκλήρυνσης, των ψυχικών διαταραχών, της τερηδόνας και τόσων άλλων ιατρικών προβλημάτων του καιρού μας παραμένει ανεξιχνίαστη. Αποδίδεται δε τούτο στις τεχνικές δυσχέρειας και στο ότι η αιτία των παθήσεων αυτών είναι δυνατόν να βρεθεί και θα βρεθεί κατά τον χρόνο που θα προσκομισθούν τα μεγάλα όπλα της επιστήμης τα οποία θα μας εισάγουν στο πρόβλημα ΄΄.
Στην πραγματικότητα όμως η αναζήτηση της αιτίας μπορεί να είναι μια χωρίς ελπίδα προσπάθεια διότι πολλές παθολογικές καταστάσεις είναι το ΑΜΕΣΟ αποτέλεσμα απείρων παραγόντων, παρά το ΕΜΜΕΣΟ απλών και καθορισμένων.
Οι H. Goldman και D. W. Coen στο βιβλίο τους Periodontal Therapy αναφέρουν συμπερασματικά ότι ΄΄…η κατάσταση της φύσης των περιοδοντικών ανωμαλιών, καθώς και της προβλεπόμενης απάντησης στους ποικίλους τρόπους ενέργειάς μας είναι βασισμένη πάνω στη κατανόηση της ιδιοσυγκρασίας…΄΄ και ο Μ. Χαμπάζ στη Διατριβή του επί Διδακτορία σημειώνει: ΄΄ Από τότε που ανακαλύφθηκαν τα μικρόβια στον ριζοσωλήνα των δοντιών, ο στόχος των ασχολούμενων με την οδοντική θεραπευτική ήταν η διατήρηση των δοντιών με ενδοδοντική θεραπεία και χρησιμοποιούσαν πολύ ισχυρά αντισηπτικά φάρμακα για την καταστροφή των μικροβίων όχι μόνο των ριζικών σωλήνων αλλά και των περιακρορριζικών ιστών.
Έρευνες όμως που αφορούν στην μικροβιολογική κατάσταση των περιακρορριζικών αλλοιώσεων έδειξαν ότι οι περισσότερες περιακρορριζικές αλλοιώσεις των μη θεραπευμένων δοντιών και όλες των θεραπευμένων ήταν στείρες μικροβίων και τα καυστικά αντισηπτικά φάρμακα που χρησιμοποιούσαν ήταν η αιτία πολλών στείρων περιακρορριζικών αλλοιώσεων ΄΄.
Ο καθηγητής μας Δ. Λάμπρου στο βιβλίο του ΄΄ Η φιλοσοφία της πρόληψης στην Οδοντιατρική ΄΄ φαίνεται να εντοπίζει το πρόβλημα πολλά χρόνια πριν και του δίνει του δίνει τις διαστάσεις που του πρέπει, αναφέρει: ΄΄ Ατυχώς μέχρι πρότεινος ακόμη η Οδοντιατρική είχε στραμμένη την προσοχή της στον παράγοντα περιβάλλον. Απεδείχθη όμως εκ των πραγμάτων ότι ο μηδενισμός ή ακόμη και η σημαντική μείωση του παράγοντος αυτού είναι πρακτικά αδύνατος, όπως μαρτυρούν οι συνεχείς διογκούμενες στατιστικές συχνότητες της τερηδόνας και των παροδοντοπαθειών. Η λύση του προβλήματος βρίσκεται στη ταυτόχρονη αντιμετώπιση αμφοτέρων των παραγόντων ήτοι της ιδιοσυγκρασίας και των τοπικών δρώντων παραγόντων δηλαδή του περιβάλλοντος ΄΄.
Συνεπώς είναι ανάγκη πλέον να αναγνωρίσουμε ότι τόσο για τις γενικές όσο και για τις στοματικές διαταραχές ενός οργανισμού, η κλινική εικόνα δεν είναι δυνατόν να είναι το αποτέλεσμα της δράσης των παραγόντων μόνο εκείνων που πέφτουν στην αντίληψή μας αλλά και πολλών άλλων κρυμμένων στο αχανές πεδίο της ιδιοσυγκρασίας, κάτι που στην κλασσική Ομοιοπαθητική έχει γίνει συνείδηση από δημιουργίας του θεραπευτικού συστήματος.
Αν προσπαθήσουμε να συγκρίνουμε τις δύο υποθέσεις – αρχές και κατ’ επέκταση τα θεραπευτικά συστήματα που στηρίχθηκαν σ’ αυτές θα δούμε ότι η κλασσική Ομοιοπαθητική υπερέχει της καθιερωμένης για τους εξής λόγους:
1.Είναι θεραπευτικό σύστημα βασισμένο πάνω σε φυσικούς νόμους όσον αφορά την αντίληψη περί ασθένειας , περί υγείας, περί θεραπείας.
2.Οι αρχές τις είναι σταθερές.
3.Μπορεί να απομακρύνει το σύνολο των συμπτωμάτων στο νοητικό, ψυχικό και σωματικό επίπεδο. Είναι μέθοδος ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, όχι ανακουφιστική ή κατασταλτική.
4.Θεραπεύει την αφύσικη ευαισθησία του ατόμου που είναι υπεύθυνη για όλες τις νόσους. Επηρεάζει δηλαδή την ιδιοσυγκρασία και την τροποποιεί, αλλάζει, βελτιώνει, ισχυροποιεί.
5.Διορθώνει ιδιοσυστατικά ελαττώματα.
6.Η οριστική δράση του κλασσικού Ομοιοπαθητικού φαρμάκου πάνω σε ανθρώπους είναι γνωστή εκ των προτέρων με την μέθοδο των proving ( αποδείξεων) πριν να εφαρμοστεί σε ασθενείς.
7.Με τα Ομοιοπαθητικά φάρμακα δεν συμβαίνει φαρμακευτική νόσος.
8.Μπορεί να επιφέρει μόνιμη και πλήρη θεραπεία.
Τελικά η Ιατρική επιστήμη ίσως είναι η μόνη επιστήμη που στους κόλπους της υπάρχουν τόσες αντίθετες απόψεις. Όμως οι καταγραφές ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΟΝΙΜΩΝ ΘΕΡΑΠΕΙΩΝ των χρόνιων νόσων έδειξαν ότι αυτές έγιναν από την κλασσική Ομοιοπαθητική καθώς και οι καταγραφές όλων των θεραπευμένων οξέων περιπτώσεων σε ελάχιστο χρόνο, κάτω από τα όρια δυνατότητας αποθεραπείας του οργανισμού (3 ημέρες) έδειξαν ότι έγιναν μόνο με κλασσικά Ομοιοπαθητικά φάρμακα.
Η Ομοιοπαθητική δεν είναι ούτε επιστημοσύνη, ούτε περιθώριο, όπως θέλουν να την παρουσιάσουν κάποιοι. Είναι θεραπευτική επιστήμη ατυχώς πολύ πιο προωθημένη από την εποχή της. Γι’ αυτό αυτοί που δεν μπορούν να την κατανοήσουν την επικρίνουν, στηρίζοντας τους ισχυρισμούς τους όχι βεβαίως στις θεραπευτικές δυνατότητες της Ομοιοπαθητικής, αυτές δεν μπορούν να αμφισβητηθούν με τίποτα, θα ήταν παράλογο εξ’ άλλου να αμφισβητούν αυτά που βλέπουν τα μάτια τους, αλλά στο πώς γίνονται όλα αυτά με ουσίες – φάρμακα, στα οποία δεν είναι απόλυτα γνωστός ο μηχανισμός δράσης τους. Μα μήπως είναι γνωστός ο μηχανισμός δράσης των καθιερωμένων φαρμάκων; Χρησιμοποιούνται κατά κόρον όμως.
Ο επίκουρος καθηγητής της φαρμακολογίας στην Ιατρική σχολή Αθηνών Γ. Παπαδόπουλος σ’ αυτό το σημείο είναι κατηγορηματικός. Για κανένα ΄΄ καθιερωμένο ΄΄ φάρμακο δεν ξέρουμε πως ακριβώς δρα, τι ακριβώς κάνει στον ανθρώπινο οργανισμό. Μερικά επιμέρους πράγματα ξέρουμε. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν ξέρουμε τι ακριβώς συμβαίνει με την έννοια ότι κάτι ξεκινάει εκεί, επηρεάζει τα Α, Β, Γ, Δ κλπ. μόρια, αυτά επηρεάζουν τα υπόλοιπα κλπ. μέχρις ότου φτάσουμε στην έκφραση του αποτελέσματος της χορήγησης του φαρμάκου στις λειτουργίες του οργανισμού, όπως τις βλέπουμε εμείς, όπως τις βλέπει ο γιατρός, όπως το φάρμακο θα επηρεάσει την ασθένεια , προς το καλό ή το κακό. Αυτό πρέπει να γίνει σαφές.
Τελειώνοντας θα ήθελα να πω τούτο. Όλοι εμείς που ασχολούμεθα με το λειτούργημα του γιατρού, θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τη σκέψη μας πάνω στην αρχή που διδαχθήκαμε και να προσπαθήσουμε να αποκτήσουμε σφαιρική γνώση – άποψη γύρω από την υγεία, ασθένεια , θεραπεία ώστε στο τέλος με δικαιολογημένη υπερηφάνεια αλλά και ταπεινή μετριοπάθεια να μπορούμε να πούμε ο καθένας για τον εαυτό του : Non inutilis vixi (Δεν έζησα μάταια).
Βιβλιογραφία
1.Γρανίτσας Α., Γενική Βιολογία, Θεσσαλονίκη 1973
2.Dubos R., Mirage Of Health, Happer And Brothers. N.Y. 1959.
3.Goldman H. Cohen D.W., Periodontal Therapy, C. V. Mosby Comp. S. L. 1968.
4.Καλλιαντάς Δ. Οδοντιατρική Ομοιοπαθητική Θεραπευτική, υπό συγγραφή.
5.Λάμπρου Δ., Η Φιλοσοφία της Πρόληψης εις την Οδοντιατρική. Θεσσαλονίκη 1973.
6.Παπαδόπουλος Γ. ,Η Μυθολογία της Έρευνας, Ομοιοπαθητική Ιατρική , 10/1994.
7.Schmidt.P.M.D. Οι δυο Πόλοι της Ιατρικής, Ομοιοπαθητική Ιατρική , 13/1995.
8.Swenson M. ,Ολικαί Οδοντοστιχίαι, Θεσσαλονίκη 1974.
9.Τσαμασλίδης Α., Ιστορία, Νομολογία, Πρακτική Ομοιοπαθητικής Ιατρικής, Βέροια 1991.
10.Χαμπαζ Μ. ,Συγκριτική In Vitro Μελέτη της Αντισηπτικής
Δράσεως Διαφόρων Φαρμάκων στη Μικροβιακή Χλωρίδα
άπολφων δοντιών, Διατριβή Επί Διδακτορία 1980.
11.Williams R. ,Περιοδοντική Νόσος Σύγχρονη Θεώρηση της Θεραπευτικής , 5ο Συμπόσιο Περιοδοντολογίας, Αθήνα 1994.